Hoe zit het nu precies als het gaat om de titel ‘Oudste stad van Nederland’? Nu ook Heerlen een beroep wil doen op deze titel, lijkt de strijd weer nieuw leven ingeblazen. Volop discussie dus over wie de oudste is, waarbij de strijd zich niet meer beperkt tot de van oudsher bekende kandidaten Maastricht en Nijmegen alleen. Een rondje langs de velden…
Nijmegen
Dat Nijmeegse geschiedenis rond het jaar 100 begon, toen de stad marktrechten kreeg, lijkt niet erg aannemelijk. Hoewel dit wel de basis vormde voor de moderne stad Nijmegen. Feit is wel dat de stad een rol van betekenis speelde als onderdeel van de grens tussen het Romeinse Rijk en het gebied dat in handen was van de Germaanse stammen. Deze grens liep langs de Rijn en werd de Limes genoemd. In een (vermoedelijk) groot fort bevonden zich tussen 71 en 104 het tiende legioen van de Romeinen.
Maastricht
Een handelsstad, dat was Maastricht vanwege de ligging ook gedurende de geschiedenis. Om deze reden noemt ook deze stad zich de oudste stad van Nederland. Ook hiervoor geldt dat deze stad zich als een stad presenteert waar voldoende te beleven op cultureel gebied. Beperken we ons tot de geschiedenis, dan heeft Maastricht een belangrijk voordeel in handen. Al in de prehistorische tijd was het gebied rond de stad bewoond. Daarna was het aan de Romeinen om weg tussen Keulen en Tongeren aan te leggen, bij de plaats waar een brug over de Maas gebouwd werd, ontstond Maastricht.
Voorburg
Hoewel het erop lijkt dat Heerlen de outsider is, kan dit ook gezegd worden over Voorburg. De aandacht in de media is minder groot voor deze Zuid-Hollandse stad. Wanneer je de feiten bekijkt, dan ben je geneigd aan te nemen dat dit inderdaad wel eens de oudste stad van ons land kan zijn.
Hoewel de geschiedenis van Voorburg omstreeks 2.700 v.Chr.. begon, gaat het op een belangrijk punt mis. De nederzetting die rond dat jaar ontstond is nooit permanent bewoond geweest. Zelfs de Romeinse invloeden vanaf het jaar 47 waren na 270 verdwenen. Een ander belangrijk feit dat in het nadeel van Voorburg werkt is het ontbreken van stadsrechten. Iets dat eigenlijk wel een beetje nodig is voor zij die een aanspraak willen maken op de titel oudste stad. Alhoewel, hierover valt ook flink te discussiëren. Niet alle moderne grote steden, neem als voorbeeld Den Haag beschikken over stadsrechten. Althans, niet over de stadsrechten uit de Middeleeuwen. Den Haag kreeg in 1806 overigens gewoon stadsrechten.
Heerlen
En dan is er nog de gemeente Heerlen. Maar tot grote schrik staat deze gemeente niet in het lijstje met gemeenten in ons land die beschikken over stadsrechten. Of het nu gaat om de Middeleeuwse variant of de variant uit de negentiende eeuw, de gemeente ontbreekt (net zoals Voorburg). Maar goed, gunnen we Heerlen een kans op herstel, dan kan het onderzoek dat momenteel plaatsvindt in het Thermenmuseum een belangrijke rol van betekenis gaan spelen. Naast het bepalen van de daadwerkelijke functie van het voormalig badhuis, moet antwoord gevonden worden op de vraag hoe oud het gebouw precies is.
Dagje uit
Welke stad ook de oudste is, alle hierboven genoemde steden zijn natuurlijk altijd een uitstekende bestemming voor een heerlijk dagje uit. En wil je dat extra voordelig doen, kijk dan eens op de website van NapPas, waar men een speciale kortingspas biedt om talloze uitjes met korting te kunnen bezoeken.
